Nina Bos – Eén oorlog, Twee verledens

Auteur: Nina Bos
Uitgever: Aspekt B.V., Uitgeverij
Datum: 19-12-2022
Taal: Nederlands
Pagina’s: 230
ISBN 9789464628975

Onderwerp: Nederland, NSB, Tweede Wereldoorlog, Reichsschule

Samenvatting

In ‘Eén oorlog, twee verledens’ vertelt Nina Bos het oorlogsverhaal van haar Oma en van haar Grootmoeder. Waar haar Oma opgroeide in Rotterdam-West en zo slachtoffer werd van het Vergeten Bombardement, de Hongerwinter en vele andere terreurdaden, was het gezin van haar Grootmoeder actief binnen de NSB. Zijzelf was actief bij de Bund Deutscher Mädel, ging naar de Reichsschule voor de Germaanse elite en moest aan het einde van de oorlog naar Hannover vluchten. “Het grote contrast tussen beide verhalen raakte mij. Het beschrijft enerzijds de harde realiteit van onderdrukking en bezetting en anderzijds het idealisme en de radicalisering achter het nationaalsocialisme. De oorlogsverhalen vullen elkaar aan door de vele verschillen, maar ook overeenkomsten. Daarom wil ik met dit boek de twee bij elkaar brengen.”

Pieter van der Lucht – Stilzwijgend voorbij

Auteur: Pieter van der Lucht
Uitgeverij: Eigen beheer
Datum: 1e druk april 2017
Taal: Nederlands
Pagina’s: 104
ISBN 979-8-21-057823-5

Samenvatting

Het verhaal over wat onze familie in de oorlog is overkomen kwam in fragmenten bij mij. Het NSB-lidmaatschap van mijn grootouders was een sterk bepalende factor in de levensloop van hun kinderen. De kinderen, zijn mijn ooms en mijn moeder. Dat lidmaatschap was met name bepalend voor wat de kinderen in de oorlogsjaren meemaakten en zeker de jaren daarna. Wat er werkelijk gebeurd is en wat de toen jonge kinderen hebben meegemaakt was nog nooit helemaal verteld en uitgezocht. De fragmenten waren niet geplaatst in de context van de geschiedenis. De kinderen wisten zelfs van elkaar niet wat zij meegemaakt hebben. En het jongste kind wat na de oorlog en vrijlating van zijn vader geboren werd was onwetend over wat er voor zijn geboorte al met zijn gezin gebeurd was.

Er waren dus veel vragen die na een periode van actief onderzoek en interviews nu in dit boekje zijn uitgewerkt. Mijn grootvader kwam als idealist en middenstander uit de bollenstreek terecht als militair chauffeur in het NSKK. In 1944 vertrok het gezin naar de  Lüneburger Heide en mijn oudste oom kwam als jongetje via de “Kinderlandverschickung” terecht in het huidige Tsjechië, in de chaos van de slag tussen het rode leger, de Amerikanen en de Duitsers. De bizarre tocht van de kinderkaravaan terug is tevens eerder beschreven door een reisgenoot en donateur van de Stichting Werkgroep Herkenning
Ik heb o.a. geput uit interviews met mijn ooms en moeder die inmiddels allen rond de 80 jaar waren ten tijde van het onderzoek.

Het waren indrukwekkende verhalen die ik wonderwel kon staven aan archieven en stukken uit de geschiedenis. In SWH Bulletin van september 2022 schreef Cuny Holthuis-Buve op blz. 16 een waardevolle recensie over het 104 pagina’s tellende boekje. Het onderzoek en de interviews hebben mij als schrijver hiervan veel inzichten in de familiedynamiek en in mijzelf opgeleverd. Daarnaast gaf het mij nieuwe verbindende contacten. In zijn memoires schreef mijn overgrootvader in 1946 al letterlijk dat hij liever voorbij ging aan wat zijn dochter en schoonzoon in de oorlog is overkomen. Zijn tekst “ Stilzwijgend voorbij” werd dan ook de herkenbare titel voor het boek.

Het boek met foto’s en archiefstukken is uitgegeven in eigen beheer en kan voor €10,00 (inclusief verzendkosten) direct bij mij besteld worden: vanderlucht@gmail.com

Schrijfster Annet de Klerk heeft enkele jaren later een boek geschreven over de levensloop van mijn oom Jaap Overduin.