Laatste nieuws

  • -

Elisabeth van Stekelenburg – Kinddrager, of: de kleine geschiedenis van een NSB-gezin

Titel: Kinddrager, of: de kleine geschiedenis van een NSB-gezin
Auteur: Elisabeth van Stekelenburg
Uitgever: in eigen beheer
Uitgiftedatum: 28 april 2025
ISBN: 9789465260068
Taal: Nederlands
Vorm: soft- cover
Pagina’s: 216

Trefwoorden: WO2, NSB, intergenerationeel trauma, collaborateur, internering, Winterhulp, WA, CABR

Samenvatting boek:

Op 18 september 1944 fietst een vader en NSB’er zijn stad Eindhoven uit, richting het nog bezette noorden, op de vlucht voor de geallieerden. Hij laat zijn vrouw en kinderen achter. Een dag later zal een bombardement hun straat treffen. Moeder wordt geweigerd bij de schuilkelder aan de andere kant van de straat. Ze verstopt zich in een grote kuil in de tuin, met haar baby en drie kleuters. Het duurt twee jaar voordat het gezin herenigd wordt. Al die tijd weet vader niet of zijn gezin nog in leven is.

Dit is het startpunt voor de auteur, hun kleindochter, die in 2015 haar grootvaders dossier opent in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging in Den Haag. Ze reconstrueert het oorlogsverhaal van een NSB- gezin, door letterlijk in zijn voetspoor te treden. Van Stekelenburg probeert het familieverhaal te ontrafelen, in een poging drie generaties bij elkaar te brengen. Ze wordt daarbij geholpen door háár vader, die na decennia van stilzwijgen gaat praten en zijn herinneringen deelt. Tijdens de zoektocht wordt zij echter geconfronteerd met haar eigen kindertijd. Terwijl ze dichter bij de waarheid komt, wordt haar vader steeds zieker. Hij zal zijn dochters boek niet meer kunnen lezen. Er is geen verzoening mogelijk. Of toch wel?

Verkooppunten: bestellen via elisabeth@portia68.nl; plaatselijke boekhandels in Amsterdam en regionale boekhandel te Aalten, Eindhoven, Zaltbommel, Haarlem; op bestelling via boekhandel/ CB; Boekengilde.

 


  • -

Gezocht: Verhalen/foto’s over kindertehuizen Lochem en Groningen (1946-1948)

Vlak na WOII woonde mijn schoonvader (nu 80 jaar) enige tijd in tehuizen voor kinderen van politieke delinquenten: eerst in een tehuis aan de Verlengde Hereweg in Groningen; daarna in tehuis Endepol in Lochem.

Mijn schoonvader verbleef hier tussen zijn eerste en derde jaar (zomer 1946 t/m najaar 1947). Vanwege zijn jonge leeftijd heeft hij weinig herinneringen aan deze periode. Om toch een beetje een beeld te krijgen over het leven in die tehuizen, hebben we dossiers bekeken over Bijzondere Jeugdzorg en de tehuizen in o.a. het Nationaal Archief, Gelders Archief en de Groninger Archieven.

Maar die dossiers bevatten geen foto’s of persoonlijke verhalen. Mijn schoonvader zou daarom heel graag in contact komen met mensen die wél herinneringen, foto’s of verhalen hebben over deze tehuizen. Bijvoorbeeld mensen die hier als kind ook enige tijd woonden of (nazaten van) personeel.

Dus heeft u gewoond in het tehuis aan de Verlengde Hereweg (nummer 177 of 192) in Groningen of in tehuis Endepol in Lochem, tussen 1946 en 1948? Of heeft u (of uw familie) hier in deze periode gewerkt? Of heeft u op een andere manier informatie over deze tehuizen? Dan komen mijn schoonvader en ik graag met u in contact via mail: Jikkezijlstra@hotmail.com

Omdat het om privacygevoelige informatie gaat, zullen we zeer discreet met uw gegevens omgaan!


  • -

EenVandaag: Meewerken aan TV-item?

EenVandaag besteedde de afgelopen tijd veel aandacht aan de openstelling van het CABR en de discussie daarover. Komende maand zullen we opnieuw de balans opmaken in de uitzending en zijn benieuwd naar ervaringen van mensen.

Voor een reportage voor EenVandaag zoeken we iemand die familie heeft met een fout verleden die het archief is ingegaan om het dossier in te zien. Het liefst na begin januari 2025, maar daarvoor zou ook kunnen. Ik zou graag in contact willen komen met iemand die er voor open staat om hierover te willen praten en mee te werken aan een reportage.

We kunnen uiteraard eerst bellen ter achtergrond, zodat ik kan uitleggen wat precies de bedoeling is. We realiseren ons zeker de beladenheid van het thema en willen juist op een zorgvuldige manier belichten wat dit met mensen doet.

Heeft u familie met een fout verleden en heeft u het dossier van uw familielid ingezien zou u met mij contact willen opnemen: fannie.tijmstra@eenvandaag.nl.


  • -

Belangrijk, Internetconsultatie van start!!!

Het door minister Bruins (OCW) aangekondigde wetsvoorstel (d.d. 28 januari) voor het online toegankelijk maken van het gedigitaliseerde Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) is op 31 maart 2025 in internetconsultatie. Met dit voorstel wil de minister wettelijk een balans regelen tussen het belang van de bescherming van persoonsgegevens en het belang van toegang tot overheidsinformatie en cultureel erfgoed.

Link naar internetconsultatie

Iedere burger heeft de mogelijkheid om over de voorliggende wetswijziging de eigen mening kenbaar te maken aan de overheid. Maak daar alstublieft gebruik van en laat uw mening horen. Dit kan tot uiterlijk 28 april 2025.

Procedure wetsvoorstel

Via internetconsultaties kan iedereen een mening geven over wetten en regels die in voorbereiding zijn. Belangstellenden kunnen reageren op het voorstel voor de wetswijziging tot 28 april. Ook de AP, het adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI), de algemene rijksarchivaris en het Adviescollege Toetsing Regeldruk (AcTR) worden om advies gevraagd.

De feedback wordt verwerkt waarna het wetsvoorstel aan de Raad van State, het hoogste adviesorgaan van de regering, wordt voorgelegd. Vervolgens wordt het wetsvoorstel aan de Tweede en Eerste Kamer aangeboden.


  • -

Profielwerkstuk: De impact van keuzes op het nageslacht van ‘foute’ ouders.

Beste lezer,

Graag brengen wij dit Profielwerkstuk onder uw aandacht.

“Voor ons profielwerkstuk 6 VWO hebben wij in 2017 onderzoek gedaan naar de maatschappelijke en sociale impact die de keuze tijdens WOII van ‘foute’ Nederlanders heeft gehad op hun nageslacht. In dit profielwerkstuk werken wij uit wat met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog wordt verstaan onder ‘goede’ en ‘foute’ Nederlanders. Wij gaan in op de ervaringen van de eerste, tweede en derde generatie. We onderzoeken welke impact de keuze(s) van hun voorouder(s) heeft gehad op hun eigen leven. Hiervoor hebben wij interviews gehouden en literatuuronderzoek gedaan. Tenslotte hebben wij een (in omvang beperkt) onderzoek gehouden naar kennis en ervaringen van de vierde generatie. Dit zijn de achterkleinkinderen van de ‘foute’ Nederlanders.

Voor ons profielwerkstuk hebben wij onszelf dus de vraag gesteld: In hoeverre heeft het nageslacht van tijdens de Tweede Wereldoorlog ‘foute’ Nederlanders impact ervaren van de keuze(s) van hun voorouder(s)?

Over het verzet hebben we al veel verhalen gehoord, bijvoorbeeld hoe heldhaftig deze mensen wel niet waren en hoe trots hun kinderen zijn dat zij een afstammeling zijn van een verzetsstrijder. Zelf waren wij erg benieuwd geworden hoe kinderen van ‘foute’ ouders de tijd na de oorlog hebben beleefd. Welke impact de keuze van hun ouders heeft gehad op de rest van hun leven en of ze vandaag de dag nog steeds moeite hebben met hun herkomst of dat dit gevoel door de jaren heen is afgenomen. Ook waren we benieuwd hoe de band tussen de ouders en kinderen veranderd is na de oorlog. Daarnaast wilden we ook nog onderzoeken hoe de jeugd van tegenwoordig kijkt naar kinderen van ‘foute’ ouders. Door deze vragen te bundelen zijn we uiteindelijk op onze onderzoeksvraag uitgekomen en op onze hypothese.

December 2017,
Lotte Braakman en Anne Schipper
Leerlingen Gymnasium 6, Martinuscollege, Grootebroek”

PWS De impact van keuzes op het nageslacht van ‘foute’ ouders


  • -

Nieuwe podcast ‘De Jodenjager’

‘De Jodenjager’ duikt in het leven van de SS’er die het gezicht was van de Jodendeportaties in Nederland

Podcast: Trailer Rick Blom – Jodenjager vanaf 12 april

Maart 2025 – Van Rick Blom, de maker van de veelgeprezen podcast FOUT, verschijnt april dit jaar de indringende podcast De Jodenjager. Deze nieuwe serie vertelt het verhaal van Ferdinand Hugo Aus der Fünten, de SS’er die tijdens de Tweede Wereldoorlog de dagelijkse leiding had over de deportatie van tienduizenden Joden uit Nederland.

Deportatie van Joden Aus der Fünten was meer dan een schakel in de bureaucratie: hij was aanwezig bij razzia’s en had de leiding over ontruimingen van ziekenhuizen en instellingen, zoals de inrichting voor geesteszieken het Apeldoornsche Bosch. Ook keek hij in de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam toe hoe Joden voor deportatie werden verzameld om gedeporteerd te worden. Zo werd hij het gezicht van de deportaties in Nederland.

Drie van Breda In deze podcast onderzoekt Rick Blom hoe Aus der Fünten uitgroeide tot deze centrale figuur. Wie was hij? Hoe kwam hij op deze positie terecht? Wat dreef hem? En wat gebeurde er met hem na de oorlog, toen hij als één van de beruchte “Drie van Breda” meer dan veertig jaar gevangen zat?

De Jodenjager Maar De Jodenjager is meer dan alleen een biografisch portret. Het is ook een zoektocht naar een grotere, actuele vraag: hoe kan een ‘normaal’ mens tot zulke keuzes komen? Hoe wordt een gewone man een monster? Wat zegt dat over ons? Over mij? Of jou? In een tijd van uitsluiting en polarisatie roept deze podcast op tot reflectie. Zien we het verschil tussen goed en kwaad? Kunnen we de juiste keuze maken als het erop aankomt?

Een noodzakelijke podcast De podcast belicht zo ook de bredere context van radicalisering, uitsluiting en vervolging. Blom doet dit door ooggetuigenverslagen, archiefmateriaal en interviews met historici, filosofen en persoonlijke verhalen te combineren. Het geeft een diepere kijk op de morele dilemma’s waarmee gewone mensen worden geconfronteerd en de gevolgen van hun handelen.

De Jodenjager is een aangrijpende en noodzakelijke podcast over geschiedenis, moraal en menselijkheid. Vanaf 12 april 2025 te beluisteren via alle grote podcastplatforms.

Voor meer informatie, interviewverzoeken of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Rick Blom door te mailen op dejodenjager@rickblom.com

Over de podcast FOUT: De podcast FOUT stond wekenlang in de top 10 van de best beluisterde podcasts van Spotify. Inmiddels is die podcast meer dan 600.000 keer beluisterd.


ARCHIEF

ZOEKEN

EnglishGermanFrenchDutch